Podręcznik migracji sprzętu 2n 9157101 to oficjalne wytyczne, które należy przestrzegać podczas migracji urządzeń 2n 9157101. Podręcznik zawiera wszystkie wymagane informacje techniczne, wytyczne i procedury dotyczące zamiany lub aktualizacji urządzeń. Podręcznik zawiera również informacje na temat instalowania i konfigurowania urządzeń, a także wytyczne dotyczące wsparcia technicznego i aktualizacji oprogramowania. Podręcznik może być używany jako podstawowy dokument dokumentacji, który można użyć do migracji sprzętu 2n 9157101.
Ostatnia aktualizacja: Podręcznik migracji sprzętu 2n 9157101
Ludzie przemieszczają się od zarania dziejów. Najdawniejsi nasi przodkowie mieszkali w Afryce, skąd ich potomkowie wywędrowali na wszystkie kontynenty poza Antarktydą. Współcześnie migracje są łatwiejsze, przez to coraz powszechniejsze. W tym rozdziale dowiemy się, jakie są ich przyczyny i skutki. Konflikty zbrojnie powodują masowe migracje. Już wiesz jaka jest wielkość i jakie są główne kierunki migracji z Polski i do Polski; czym emigracja różni się od imigracji; czym jest saldo migracji. Nauczysz się omawiać kryteria podziałów migracji; wymieniać i charakteryzować przyczyny migracji; opisywać skutki migracji dla kraju emigracyjnego i imigracyjnego.
Polska wersja jednej z ogólnoświatowych encyklopedii dostępnych w Internecie podaje wyjątkowo ogólne określenie migracjimigracji – przemieszczanie się ludności mające na celu zmianę miejsca pobytu. Przemieszczanie się jest terminem jednoznacznym, ale miejsce pobytu już nie.
Wersje angielska i niemiecka tejże encyklopedii mówią o przemieszczeniu z zamiarem osiedlenia, co jest dużym zawężeniem w stosunku do wersji polskiej.
Szeroka definicja pozwala podzielić migracje według różnych kryteriów. Jednym z nich jest czas trwania przemieszczenia. Migracja czasowa, w przeciwieństwie do stałej, to wyjazd z zamiarem powrotu. Czasowe migracje mogą być regularne, powtarzające się co jakiś czas, bądź nieregularne. Inne kryterium mówi o zasięgu migracji: migracje zewnętrzne, w odróżnieniu od wewnętrznych, wiążą się z przekraczaniem granic administracyjnych, nie tylko międzypaństwowych.
Kolejnym kryterium jest powód wyjazdu. Migracja może być dobrowolna albo przymusowa. Około 10‑15 mln to uchodźcy – ludzie, którzy opuścili swe kraje w obawie przed prześladowaniami. Wśród migrantów są repatrianci – osoby, które wcześniej zostały zmuszone do opuszczenia swoich siedzib, ale do nich wracają. Najczęściej jednak migruje się z powodów ekonomicznych, by poprawić poziom życia swój lub rodziny. Migracja może mieć również podłoże religijne, zdrowotne lub społeczne.
Najwięcej migrantów mieszka w Europie i Azji
Szacunki mówią, że w 1990 roku ok. 150 mln ludzi mieszkało w innych państwach, niż się urodziło. Obecnie jest to ponad 200 mln – 3% ludności świata. Przy utrzymaniu takiego tempa wzrostu w 2050 roku migrantów będzie ok. 400 mln.
Powodów migracji jest wiele. Zwykle nie decyduje jeden czynnik, lecz ich splot. Niektóre zmuszają do wyjazdu, inne przyciągają do nowego miejsca.
Czynniki wypychające | Czynniki przyciągające |
wysokie bezrobocie | szansa na zatrudnienie |
niskie płace | wyższe płace |
nietolerancyjne społeczeństwo | społeczeństwo tolerancyjne |
odmienność kulturowa | podobieństwo kulturowe |
ciężkie warunki klimatyczne | optymalne warunki klimatyczne |
napięcia, konflikty, prześladowania | bezpieczeństwo |
niski poziom opieki zdrowotnej | wyższy poziom opieki zdrowotnej |
złe warunki mieszkaniowe | lepsze warunki mieszkaniowe |
ograniczone możliwości nauki | szerokie możliwości nauki |
zagrożenie klęskami żywiołowymi | brak zagrożenia klęskami żywiołowymi |
ograniczenia wolności | wolność |
ograniczenia dostępu do wody i żywności | dostęp do wody i żywności |
brak rodziny lub znajomych | rodzina lub znajomi |
nieefektywna pomoc socjalna | sprawna pomoc socjalna |
ograniczone możliwości samorealizacji | szerokie możliwości samorealizacji |
Warto pamiętać, że przewaga argumentów na rzecz emigracji nie zawsze skutkuje wyjazdem. Trzeba liczyć się na przykład z ograniczeniami wizowymi, kosztem transportu, nieznajomością języka i kultury, rozłąką z rodziną i znajomymi.
Chociaż ludzie migrują we wszystkich kierunkach, natężenie ruchu nie jest jednakowe. Jeżeli posłużymy się metodologią Programu ONZ ds. Rozwoju (UNDP) i podzielimy świat na bogatą Północ i biedne Południe, to otrzymamy 4 kierunki migracji. Najliczniejsze to południe‑północ i południe‑południe.
Dwa główne kierunki migracji to z państw rozwijających się do wysoko rozwiniętych oraz w obrębie krajów rozwijających się
Przykłady pierwszego to migracja z Meksyku do Stanów Zjednoczonych czy z Turcji do Niemiec, a drugiego z Bangladeszu do Indii i z Afganistanu do Pakistanu.
Najliczniejsze migracje w obrębie państw wysoko rozwiniętych to Niemcy – Stany Zjednoczone i Wielka Brytania – Australia.
Ruch północ‑południe to w największym natężeniu Stany Zjednoczone – Meksyk i Niemcy – Turcja. Są to jednocześnie przykłady reemigracji, czyli powrotu do kraju macierzystego.
Główne kierunki i natężenie migracji na świecie
Polecenie 1
Oblicz saldo migracji dla Polski, którą w 2013 roku opuściło 66 297 osób, a do której przyjechały 43 404 osoby. Jak można wyjaśnić to zjawisko?
Zarówno napływ, jak i odpływ ludności niosą ze sobą konsekwencje dla kraju emigracyjnego oraz docelowego. Ocena niektórych jest jednoznaczna, innych dyskusyjna.
Kraj docelowy zyskuje pracowników często gotowych podjąć prace zbyt mało atrakcyjne pod względem warunków i płacy dla stałych mieszkańców. Czasem dzięki nim uzupełnia się deficyt pracowników, którzy z racji wieku przeszli na emeryturę. Część migrantów to ludzie wykształceni, dlatego od razu stają się wydajnymi pracownikami. Nawet jeśli pracują nielegalnie, kupują w legalnych sklepach, płacąc tym samym podatki pośrednie. Kraj zyskuje więc ekonomicznie.
Ponieważ większość przybywających to ludzie młodzi, wzrasta przyrost naturalny. Jest to istotne w krajach 4 i 5 fazy przejścia demograficznego.
Przybysze wzbogacają kulturę kraju imigracyjnego poprzez na przykład kuchnię, tradycje, ubiór. Ich obecność sprawia, że mieszkańcy poszerzają swoją wiedzę o świecie.
Ludności pochodzenia karaibskiego jest w Kanadzie około 60 tys.
Z drugiej strony duże różnice kulturowe mogą czasem prowadzić do powstania etnicznych dzielnic. Niezrozumienie i nietolerancja często skutkują napięciami i konfliktami.
7 stycznia 2015 roku dwaj francuscy islamiści pochodzenia algierskiego dokonali zamachu na redakcję satyrycznego tygodnika. Zginęło łącznie 12 osób, w tym 9 członków redakcji
Obecność nowych, potencjalnych pracowników pozwala na obniżenie płacy oraz skutkuje oskarżeniami o zabieranie miejsc pracy.
Polecenie 2
Amerykańskiemu komikowi Louisowi CK przypisuje się słowa: „Tak, imigranci kradną Ci pracę. Ale jeśli czynią to ludzie bez kontaktów, pieniędzy i znajomości języka, to Ty jesteś do niczego”
. W jakim stopniu zgadzasz się z tą opinią? Uzasadnij swój pogląd.
Część imigrantów stanowi obciążenie dla opieki społecznej, powoduje zwiększenie wydatków na kursy językowe, zasiłki dla bezrobotnych czy obsługę prawną, zwłaszcza jeśli potrzebni są tłumacze języków mało znanych. Część zarobionych przez imigrantów pieniędzy jest wysyłana do kraju macierzystego, przez co sumy te nie są inwestowane ani wydawane na miejscu.
Łączna suma pieniędzy przekazana przez emigrantów w 2010 roku wyniosła około 433 mld dolarów
Z kolei w kraju emigracyjnym zmniejsza się bezrobocie, a tym samym rosną płace. Pieniądze otrzymane z zagranicy pomagają podnieść poziom życia. Informacje o innych krajach wzbogacają wiedzę o świecie. Reemigranci przywożą ze sobą nowe umiejętności i wzorce kulturowe.
Lp. | Państwo | Wpływy w stosunku do PKB (%) |
1. | Tadżykistan | 51, 9 |
2. | Kirgistan | 31, 4 |
3. | Nepal | 24, 7 |
4. | Mołdawia | 24, 6 |
5. | Samoa | 23, 5 |
Negatywnych następstw też nie brakuje. Wyjazd wykształconych ludzi to „drenaż mózgów” – zubożenie kraju o osoby o dużym potencjale, których koszty wykształcenia nie zostają zwrócone. Młodzi emigranci rodzą dzieci w nowych krajach, stąd spadek przyrostu naturalnego w kraju macierzystym. Wśród Polek przybyłych do Wielkiej Brytanii po 2004 roku średnia dzietność to 2, 13 w porównaniu do 1, 3 w Polsce.
Państwo | Odsetek osób z wyższym wykształceniem |
Gujana | 92, 7 |
Haiti | 73, 9 |
Zimbabwe | 43, 6 |
Albania | 26, 7 |
Wietnam | 10, 3 |
Dzieci, których rodzice wyemigrowali, zostają pod opieką dalszych krewnych. Nie jest to sytuacja sprzyjająca rozwojowi. Długotrwała rozłąka może prowadzić do problemów zdrowotnych i wychowawczych, a także skutkować słabymi postępami w nauce.
Trzeba pamiętać, że problemy często są ze sobą powiązane
Emigracja polska ma długą historię. Pierwsi polscy osadnicy w Ameryce Północnej pojawili się już w 1608 roku. Późniejsze losy polityczne kraju i sytuacja ekonomiczna spowodowały liczne i wielokierunkowe ruchy migracyjne – do państw Europy Zachodniej, w głąb Rosji, do Stanów Zjednoczonych, Ameryki Południowej. Po drugiej wojnie światowej duża część żołnierzy Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie nie wróciła do komunistycznej Polski, rozpraszając się po świecie. W powojennej historii Polska była krajem emigracyjnym. Ruch ten uległ przyspieszeniu po wstąpieniu do Unii Europejskiej i otwarciu rynków pracy na zachodzie Europy.
Wskutek otwarcia granic wielkość migracji w ostatnich latach może być tylko szacowana
Współczesne dane Głównego Urzędu Statystycznego nie są w pełni wiarygodne, ponieważ opierają się na informacjach administracyjnych (meldunkowych), a wielu emigrantów nie przestrzega tych przepisów. Obecnie szacuje się, że poza Polską mieszka ok. 20 mln Polaków i osób pochodzenia polskiego. Setki tysięcy osób (np. w USA, Brazylii, Francji, Białorusi) ma tylko polskich przodków, ale chce być zaliczana do Polonii, natomiast setki tysięcy innych mieszka i pracuje poza Polską (np. w Wielkiej Brytanii, Irlandii, Niemczech), ale nie uważają się za emigrantów.
Państwo | Liczebność |
Stany Zjednoczone | 10, 6 mln |
Niemcy | 2 mln |
Brazylia | 1, 8 mln |
Francja | 1 mln |
Kanada | 900 tys. |
Argentyna | 450 tys. |
Białoruś | 400‑900 tys. |
Wielka Brytania | 500‑800 tys. |
Litwa | 300 tys. |
Australia | 200 tys. |
Mało jest państw, w których Polacy nie mieszkają
Polecenie 3
Podaj przyczyny, dla których nie można dokładnie określić liczby Polaków i ludności pochodzenia polskiego żyjących na emigracji.
Wraz z przyjęciem Polski do Unii Europejskiej znacząco zmieniły się kierunki emigracji zarobkowej. Wskutek otwarcia rynków pracy w Europie Zachodniej zmalała atrakcyjność Stanów Zjednoczonych. Aby poprawić swój standard życia, nie trzeba już wydawać znacznych sum na podróż ani poddawać się długotrwałej i uciążliwej procedurze wizowej.
W 2004 roku Polska wstąpiła do Unii Europejskiej
W 2004 roku, po przystąpieniu naszego kraju do Unii Europejskiej tylko 3 kraje otworzyły swe rynki pracy dla Polaków – Szwecja, Wielka Brytania i Irlandia. Ludzie decydujący się wówczas na emigrację w ogromnej większości wybrali Wielką Brytanię. Zachęciły ich wysokie zarobki, wcześniejsza obecność tam Polaków, duży rynek pracy oraz łagodny klimat, w małym stopniu wpływający na sezonowość prac w rolnictwie lub budownictwie. Szwecja okazała się mniej atrakcyjna niż Irlandia. Przyczyn tego można upatrywać w odmienności kulturowej, klimacie uznawanym za zimny, dużych odległościach, wysokich podatkach oraz w fakcie, że wbrew obiegowej opinii nie wszyscy Szwedzi mówią po angielsku.
W miarę otwierania się kolejnych rynków pracy emigracja coraz bardziej się rozpraszała. Oczekiwano sporego napływu emigrantów do naszego zachodniego sąsiada, gdy w 2011 roku Niemcy otwierały się na pracowników z Polski. Okazało się jednak, że duża liczba pracujących w Niemczech to nie wynik przyjazdów, lecz głównie fakt legalizacji dotychczas zatrudnionych „na czarno”. Kolejnej prawdopodobnie zmiany należy spodziewać się, gdy Stany Zjednoczone zniosą dla obywateli Polski obowiązek wizowy.
W 2013 roku rynek pracy otworzyła Chorwacja, a w 2014 – Szwajcaria
Ciekawostka
Najstarszą polską osadą w Stanach Zjednoczonych jest Panna Maria w Teksasie założona w 1854 roku przez Górnoślązaków z Płużnicy Wielkiej koło Strzelec Opolskich
Ciekawostka
Chicago jest największym po Warszawie miastem z ludnością polską (ponad 1, 3 mln osób, w tym ok. 250 tys., dla których polski jest językiem ojczystym).
Polski bank i sklep przy Milwaukee Avenue w Chicago
Ciekawostka
W Wielkiej Brytanii w 2012 roku co czwarte urodzone dziecko miało matkę z zagranicy.
Liczba migrujących na świecie ma tendencję wzrostową.
Wśród licznych przyczyn emigracji najpowszechniejsza jest ekonomiczna.
Największy przepływ ludności to migracja z krajów rozwijających się do rozwiniętych.
Na ruchach migracyjnych kraje zyskują, ale także tracą – bilans nie wszędzie jest taki sam.
Najwięcej Polaków i ludzi polskiego pochodzenia mieszka w Stanach Zjednoczonych.
Po przystąpieniu do Unii Europejskiej nasiliła się emigracja z Polski.
Praca domowa
Polecenie 4. 1
Zbierz informacje pokazujące wpływ emigrantów z wybranego kraju na życie społeczne i gospodarkę kraju, do którego przyjechali.
Polecenie 4. 2
Jak sądzisz, czy rząd powinien zachęcać cudzoziemców do osiedlania się w Polsce?
migracja
przemieszczanie się ludności prowadzące do zmiany miejsca zamieszkania lub pobytu
Ćwiczenie 1
Ile wyniósł w Polsce w 2012 roku przyrost rzeczywisty, jeżeli urodziło się 386, 3 tys. osób, zmarło 384, 8 tys., wyjechało na stałe 21, 2 tys., a przyjechało 14, 6 tys.?
- -5, 1 tys. +5, 1 tys.-8, 1 tys.+8, 1 tys.
Źródło: Ryszard Pawlak, licencja: CC BY 3. 0.
Ćwiczenie 2
Z jakich powodów rośnie liczba migrantów na świecie?
Rosną nierówności miedzy krajami rozwiniętymi i rozwijającymi się.Jest wysoki przyrost naturalny.Ogranicza się kontrole graniczne.Wzrosła łatwość przemieszczania się.Wzrosła dostępność informacji o innych państwach.Wizy kupuje się na lotniskach lub w portach.Rośnie temperatura powietrza na Ziemi.Źródło: Ryszard Pawlak, licencja: CC BY 3.
Ćwiczenie 3
Najczęściej występującą emigracją ze względu na przyczyny jest emigracja
ekonomiczna.polityczna.rodzinna.religijna.naukowa.ekologiczna.zdrowotna.Źródło: Ryszard Pawlak, licencja: CC BY 3.
Ćwiczenie 4
Do końca lipca 2015 roku z powodu wojny domowej w Syrii kraj ten opuściło około 4 mln osób. Są oni
uchodźcami.repatriantami.imigrantami.turystami.jeńcami.pielgrzymami.pacjentami.Źródło: Ryszard Pawlak, licencja: CC BY 3.
Ćwiczenie 5
Po 2004 roku większość emigrantów z Polski wybrała Wielką Brytanię, ponieważ
od razu otworzyła swój rynek pracy.nie należała do Układu z Schengen.istniało wiele połączeń lotniczych z Polski.istniała wieloletnia tradycja „wyjazdów na wyspy”.Źródło: Ryszard Pawlak, licencja: CC BY 3.
Migracje to przemieszczanie się ludzi mające na celu zmianę miejsca zamieszkania. Mogą to być migracje wewnętrzne, czyli w obrębie własnego kraju, albo zewnętrzne – zagraniczne. Długotrwałe migracje zagraniczne ludności jednego państwa do innego państwa mogą przyczynić się do utworzenia mniejszości narodowej na obszarze docelowym.
Źródło: Wydawnictwo Edukacyjne Wiking, licencja: CC BY 3.
Już wiesz
co to jest emigracja i imigracja;
jak odczytywać dane statystyczne dotyczące ludności.
Nauczysz się
wymieniać i omawiać przyczyny migracji;
wskazywać główne kierunki migracji z Polski i do Polski;
wyliczać i oceniać skutki migracji dla Polski jako kraju imigracyjnego i emigracyjnego.
Migracje mogą być długookresowe (powyżej 12 miesięcy) lub krótkookresowe (3–12 miesięcy). Migracje długookresowe oznaczają zmianę miejsca pobytu stałego. Migracje krótkookresowe to wyjazdy na pobyt czasowy, np. do pracy, na studia, na staż, na stypendium itp. We współczesnym świecie przeważają krótkotrwałe migracje ludzi młodych. W dawniejszych czasach – w XIX i XX wieku – przeważały migracje długookresowe.
Inny podział wyróżnia migracje swobodne i wymuszone. W przypadku migracji swobodnych przemieszczanie następuje z własnej woli migrantów, którzy na ogół chcą w ten sposób poprawić jakość swojego życia (migracja z powodów ekonomicznych) na przykład dzięki lepszej pracy w innym miejscu. W przypadku migracji wymuszonych przemieszczanie następuje wbrew woli migrujących – jest to na przykład deportacjadeportacja nielegalnych imigrantów do kraju, z którego wyjechali. Migrujący przymusowo z powodów politycznych czy religijnych – uciekający przed wojną i prześladowaniami – określani są mianem uchodźców.
Źródło: Dariusz Adryan, licencja: CC BY 3.
Polecenie 1
Podaj przykłady migracji długo- i krótkookresowych z wyżej wymienionych powodów. Możesz wskazać osoby z twojego otoczenia (rodzina bliższa i dalsza, znajomi, sąsiedzi), a także osoby powszechnie znane z mediów.
Mieszkańców Polski dotyczą obecnie przede wszystkim migracje swobodne. Natomiast migracje wymuszone często odnoszą się do osób, które przyjechały do nas z innych krajów.
Przez ponad pół wieku po drugiej wojnie światowej w naszych migracjach wewnętrznych zdecydowanie dominował kierunek ze wsi do miasta. Wynikało to z intensywnego rozwoju przemysłu i samych miast ze wszystkimi swoimi dobrodziejstwami typu elektryczność, gaz, wodociągi, kanalizacja, komunikacja, sklepy, usługi, kultura, edukacja, służba zdrowia. Tereny wiejskie pod tymi względami przez długi czas pozostawały mocno zaniedbane, dlatego tamtejsza ludność, zwłaszcza młoda, bardzo chętnie emigrowała do miast. Poza tym do życia na wsi zniechęcało dążenie władz do upaństwowienia i kolektywizacji gospodarstw rolnych.
Największe migracje miały miejsce tuż po wojnie, kiedy to z racji organizowania sobie życia na nowo trwały intensywne ruchy ludności na tzw. Ziemie Odzyskane z terenów utraconych na rzecz ZSRR, repatriacjarepatriacja ludności wywiezionej w głąb Rosji, na Syberię i do Kazachstanu. Odbywały się też przymusowe akcje przesiedleńcze z obszarów przygranicznych, np. akcja „Wisła”. akcja „Wisła”. Potem sytuacja ogólna nieco się ustabilizowała, jednak każdego roku saldo migracji dla obszarów wiejskich było ujemne i wynosiło kilka promili. W latach 70. XX wieku ujemna wartość wzrosła do kilkunastu promili, co było skutkiem tzw. propagandy sukcesu i uruchomienia wielu nowych inwestycji. Do władzy doszedł wtedy urodzony w Sosnowcu Edward Gierek – działacz partyjny na Górnym Śląsku i właśnie tam pojawiły się ogromne inwestycje, m. in. powstała największa w Polsce huta – Huta Katowice. W całym kraju w miastach rozwijało się na dużą skalę budownictwo mieszkaniowe, co jeszcze bardziej zachęcało mieszkańców wsi do emigracji.
Poza krótkim powojennym okresem, kiedy migracja ze wsi do miast była bardzo duża, największe nasilenie tego zjawiska miało miejsce w latach 70. XX wieku, w okresie rządów Edwarda Gierka
Od początku lat 90. XX wieku coraz mniej ludzi przenosiło się ze wsi do miast. W 2000 roku po raz pierwszy na obszarach wiejskich, w skali całej Polski, zanotowano dodatnie saldo migracji. Oznaczało to, że więcej ludzi przeniosło się z miast na wieś niż ze wsi do miast. Dotyczyło to jednak tylko dużych miast i terenów wiejskich wokół nich. Ludzie w średnim wieku mający dobrą, stabilną pracę w mieście zaczęli przenosić się na obszary podmiejskie, uciekając w ten sposób od zatłoczonych, hałaśliwych i coraz droższych centrów miast. Taka tendencja utrzymuje się do dziś.
Polecenie 2
Korzystając z wykresu i mapy powyżej, omów przebieg migracji wewnętrznych w Polsce w ostatnich kilkudziesięciu latach.
Na podstawie mapy scharakteryzuj migracje wewnętrzne w twoim województwie.
Odczytaj z mapy przedział wartości salda migracji w twoim powiecie i podaj przyczyny przewagi napływu lub odpływu ludności.
Od wielu też lat trwa niezmienny przepływ ludności z miast małych do dużych. Wyjeżdżają głównie ludzie młodzi w poszukiwaniu pracy, o którą dużo łatwiej w większych ośrodkach miejskich. Często wyjazdy te początkowo mają na celu tylko kontynuowanie nauki – w szkole średniej lub na studiach. Jednak po kilku latach spędzonych w większym mieście absolwenci nie wracają już do swoich rodzinnych miejscowości.
Migracje zagraniczne w dawnych czasach nie były zbyt popularne. Dopiero pod koniec XIX wieku i na początku XX nabrały większego znaczenia. Wtedy to z Europy do intensywnie rozwijającej się Ameryki Północnej masowo płynęli emigranci z nadzieją na lepsze życie za Wielką Wodą. Byli wśród nich też i Polacy, choć największy udział w tej emigracji mieli Anglicy, Irlandczycy i Włosi.
Po II wojnie światowej Polska znalazła się w grupie państw komunistycznych silnie związanych z ZSRR. Od Europy Zachodniej byliśmy oddzieleni tzw. żelazną kurtyną i przekraczanie granic państwowych stało się dla nas bardzo trudne. Mimo to sporo ludzi próbowało wyjeżdżać, często nielegalnie, i niektórym się to udawało. Natomiast do Europy Wschodniej, a nawet dalej za Ural wielu Polaków zostało wysłanych przymusowo – tuż po wojnie ówczesne władze komunistyczne w taki właśnie sposób postępowały ze swoimi przeciwnikami politycznymi.
Dzisiaj nasze granice z państwami Unii Europejskiej są w pełni otwarte, co wpływa na wzrost emigracji zewnętrznej Polaków.
Po wejściu Polski do Unii Europejskiej emigracja z Polski wzrosła skokowo i swoje apogeum osiągnęła w 2006 roku
Od 1989 roku, czyli po upadku komunizmukomunizmu, wraz z którym zniknęła żelazna kurtyna, liczba polskich emigrantów utrzymywała się na poziomie 20–25 tys. rocznie. Po przystąpieniu Polski do Unii Europejskiej w 2004 roku nastąpiło dalsze otwarcie granic i wyjazdy do Europy Zachodniej stały się bardzo łatwe, co przyczyniło się do dwukrotnego wzrostu liczby emigrantów. Polacy niemal masowo wyjeżdżali do lepiej płatnej pracy najpierw głównie w Wielkiej Brytanii i Irlandii, a później w Niemczech. Ta fala wyjazdów trwała kilka lat, po czym poziom emigracji wrócił do poprzedniego stanu.
Jeśli zaś chodzi o imigrację do Polski, to stopniowo się ona zwiększa. Przyjeżdża do nas coraz więcej obcokrajowców do pracy. Przy czym wyróżnić tu można dwie zupełnie odmienne grupy imigrantów:
wysoko wykwalifikowani specjaliści i kadra zarządzająca renomowanych firm światowych działających w Polsce – z Europy Zachodniej, USA, Japonii, Korei Południowej, Chin;
niewykwalifikowana tania siła robocza do prostych prac, np. w rolnictwie czy budownictwie – z Ukrainy, Białorusi, Rosji, Wietnamu (często jest to imigracja nielegalna).
RpnbUVNC1H4OR1 Główne kierunki i wielkości migracji z Polski i do Polski
Polecenie 3
Na ilustracji powyżej odczytaj nazwy krajów, z którymi Polska ma duży ruch migracyjny. Wyjaśnij, dlaczego są to akurat te kraje. Zwróć szczególną uwagę na państwa, z którymi utrzymujemy ruch „jednokierunkowy”, tj. zdecydowanie przeważają w nim imigranci lub emigranci.
Emigruje ludność z całej Polski, głównie na zachód Europy, by pracować za większe pieniądze i tym samym poprawić warunki życiowe. Najwięcej ludzi wyjeżdża z Opolszczyzny, gdzie mamy skupisko osób z niemieckimi korzeniami. Po całkowitym otwarciu granic wielu z nich chętnie przenosiło się do swoich rodzin i znajomych w Niemczech. Często z podobnych względów wyjeżdżają mieszkańcy województw: śląskiego, pomorskiego, kujawsko‑pomorskiego i warmińsko‑mazurskiego. W województwie lubuskim wyjazdy są ułatwione ze względu na bliskość granicy.
Najwięcej imigrantów zagranicznych przyjmują dynamicznie rozwijające się województwa na zachodzie Polski – dolnośląskie i wielkopolskie. Lokowanych jest tam wiele firm europejskich, wraz z którymi przenoszą się ich wysoko wykwalifikowani pracownicy z rodzinami. Z kolei w województwach mazowieckim, świętokrzyskim, małopolskim i w sąsiednich mających charakter rolniczy dominują imigranci zza wschodniej granicy. Wyjątkami są tu Warszawa i Kraków, do których to miast przybywają również imigranci z innych części Europy i świata.
Polecenie 4
Odczytaj z mapy wartość salda migracji krajowych i zagranicznych w twoim województwie. Wyjaśnij, dlaczego wartość ta jest ujemna lub dodatnia.
Skutki migracji są zupełnie odmienne dla krajów, z których ludność emigruje, i dla krajów docelowych.
W krajach emigracyjnych obserwuje się:
zmniejszenie liczby ludności;
przyspieszony proces starzenia się społeczeństwa ze względu na odpływ ludzi młodych;
problemy społeczne wynikające z rozdzielenia rodzin;
zagrożenie dla wypłacalności systemu emerytalnego;
brak zwrotu nakładów poniesionych na edukację ludności, która opuściła kraj;
odciążenie rynku pracy (więcej wolnych miejsc pracy);
ekstensywny rozwójekstensywny rozwój niektórych branż gospodarki spowodowany trudnościami w znalezieniu fachowców;
podniesienie płac w deficytowych zawodach w związku z brakiem konkurencji ze strony pracowników;
wzrost wpływów z zagranicznego ruchu osób, towarów i usług;
wzrost wpływów finansowych z przesyłanych środków do kraju od emigrantów;
ewentualne korzyści po powrocie emigrantów do kraju (reemigracjireemigracji).
W krajach imigracyjnych należy się spodziewać:
wzrostu liczby ludności;
zmniejszenia deficytu siły roboczej, zwłaszcza w najgorzej opłacanych zawodach;
konkurencji miejscowych z obcymi na lokalnych rynkach pracy;
wzrostu gospodarczego;
rozwarstwienia społecznego w miastach i powstawania dzielnic imigrantów;
krzewienia kultury, religii, obyczajów i innych zachowań typowych dla kraju pochodzenia imigrantów;
konfliktów i patologicznych zjawisk społecznych.
Polecenie 5
Wśród powyższych skutków migracji zagranicznych wskaż te pozytywne i negatywne.
Skutkiem napływu migrantów do Polski może być mieszanie się różnych kultur; na zdjęciu wietnamskie restauracje w Szczecinie
Jednym ze skutków migracji zagranicznych jest występowanie mniejszości narodowychmniejszości narodowych, czyli grup ludzi o narodowości innej niż narodowość dominująca w danym kraju. Szczególnie liczne mniejszości są m. w państwach przyjmujących dużo imigrantów. Mniejszości narodowe mogą być też skutkiem zmian granic państwowych, podziałów i jednoczenia krajów oraz innych zmian na mapie politycznej.
W wyniku emigracji historycznych i współczesnych Polacy osiedlili się niemal we wszystkich krajach świata. Określa się ich mianem PoloniiPolonii, np. Polonia amerykańska (w USA), Polonia brytyjska, Polonia niemiecka itp.
Mało jest państw, w których Polacy nie mieszkają
Najwięcej ludności polskiego pochodzenia poza naszym krajem mieszka w Stanach Zjednoczonych – ok. 10 mln. Są to zarówno potomkowie dawnych imigrantów z przełomu XIX i XX wieku, jak i współcześni imigranci z ostatnich kilkudziesięciu lat. Głównym skupiskiem Polonii amerykańskiej jest Chicago, gdzie mieszka ponad 1 mln Polaków i Amerykanów polskiego pochodzenia, m. w dzielnicy potocznie zwanej Jackowo. W innych wielkich miastach USA nasi rodacy również skupili się w „swoich” dzielnicach, np. w Greenpoint na nowojorskim Brooklynie.
Na świecie poza Stanami Zjednoczonymi większe grupy Polaków osiedliły się w kilku dużych krajach – Kanadzie, Brazylii, Argentynie i Australii. Liczna Polonia zamieszkuje też oczywiście kraje europejskie. Ze względu na bliskość i wynikające z niej historyczne powiązania ludnościowe najwięcej osób z polskimi korzeniami mieszka w Niemczech. Także w pozostałych krajach sąsiedzkich jest wiele osób polskiego pochodzenia, ale Niemcy są krajem zdecydowanie najbogatszym i dlatego tak bardzo przyciągają imigrantów.
Polecenie 6
Z legendy mapy powyżej odczytaj nazwy państw, w których Polonia jest najliczniejsza. Dowiedz się, np. z Internetu, dlaczego tak liczna jest Polonia brytyjska i francuska.
Mniejszości narodowe zamieszkują również Polskę. Według danych z Narodowego Spisu Powszechnego w 2011 roku w naszym kraju żyło blisko 680 tys. osób deklarujących na pierwszym miejscu narodowość inną niż polska (trzeba pamiętać, że oficjalne statystyki nie odzwierciedlają do końca stanu rzeczywistego i członków niektórych mniejszości, np. ukraińskiej czy wietnamskiej, może być dużo więcej). Stanowi to ok. 1, 76% ogółu ludności. Najwięcej jest Ślązaków – taką narodowość deklaruje ponad 435 tys. mieszkańców naszego kraju. Nie można ich jednak uznać za mniejszość narodową według ogólnie przyjętych kryteriów, ponieważ nie ma na świecie państwa, w którym stanowiliby oni większość. Ślązacy, podobnie jak Kaszubi czy Górale, to zgodnie z prawem polskim grupa etnograficzna mająca specyficzne cechy (język, obyczaje, stroje) odróżniające ją od innych mieszkańców Polski. W naszym kraju wyróżnia się jeszcze mniejszości etniczne, które charakteryzują się odrębnym pochodzeniem, kulturą, często językiem i religią. Należą do nich Karaimi, Łemkowie, Romowie i Tatarzy.
Ludność Polski w 2011 roku | |
Ogółem | 38 511 824 |
Narodowość polska | 37 310 341 |
Narodowość inna niż polska | 679 613 |
w tym: śląska | 435 750 |
niemiecka | 74 464 |
ukraińska | 38 387 |
białoruska | 36 399 |
kaszubska | 17 746 |
romska | 12 560 |
rosyjska | 8 203 |
łemkowska | 7 086 |
litewska | 5 599 |
wietnamska | 3 585 |
ormiańska | 2 971 |
żydowska | 2 488 |
słowacka | 2 294 |
włoska | 1 690 |
angielska | 1 560 |
francuska | 1 506 |
czeska | 1 307 |
amerykańska | 1 239 |
grecka | 1 083 |
holenderska | 860 |
hiszpańska | 496 |
kociewska | 19 |
inna | 22 320 |
Bez przynależności narodowo‑etnicznej | 399 |
Narodowość nieustalona | 521 470 |
Największe skupiska ludności innej narodowości występują na obszarach przygranicznych, zwłaszcza wschodnich. Wyjątek stanowi mniejszość niemiecka skupiająca się na Opolszczyźnie. Są to Niemcy oraz ich potomkowie, którzy nie opuścili Ziem Odzyskanych przez Polskę po II wojnie światowej. Natomiast współcześni imigranci osiedlają się u nas głównie w dużych miastach – w Warszawie, Wrocławiu, Poznaniu, Łodzi, Krakowie, Gdańsku. Tam zazwyczaj mają pracę i to ona na ogół skłoniła ich do przyjazdu do Polski.
Polecenie 7
Z mapy powyżej odczytaj, jakie mniejszości narodowe, etniczne i grupy etnograficzne zamieszkują w twoich okolicach. Z tabeli powyżej odczytaj, jaka jest ich liczebność.
Polecenie 8
Czy znasz kogoś należącego do mniejszości narodowej, etnicznej lub grupy etnograficznej? Jeśli tak, to dowiedz się od tej osoby, jakie ciekawe obyczaje kulturowe odróżniają ich od innych mieszkańców Polski. Jeśli nie znasz nikogo takiego, to spróbuj poznać.
Główną przyczyną współczesnych migracji mieszkańców Polski są względy ekonomiczne.
Do niedawna w Polsce przeważał kierunek migracji wewnętrznych ze wsi do miast. Obecnie coraz więcej mieszkańców miast przenosi się na przyległe tereny wiejskie.
Zagraniczna emigracja Polaków skierowana jest głównie do Europy Zachodniej, a zwłaszcza do Niemiec i Wielkiej Brytanii.
Skutkiem emigracji zagranicznej jest u nas m. ubytek ludności młodej i pracowników wykwalifikowanych.
Imigracja do Polski od lat 90. XX wieku systematycznie rośnie, ale wciąż jest stosunkowo mała.
Skutkiem imigracji jest u nas zwiększona konkurencja na rynku pracy, zwłaszcza tej najniżej płatnej.
Mniejszości narodowe mogą się utworzyć w wyniku migracji ludności lub zmian granic państwowych.
Poza naszym krajem żyje ponad 20 mln osób polskiego pochodzenia. Mniejszości narodowe w Polsce liczą łącznie kilkaset tysięcy osób.
Praca domowa
Polecenie 9. 1
Grupowa:
Ułóżcie pytania do ankiety, które pozwolą wam określić kierunki oraz przyczyny i skutki migracji ludności w waszym regionie. Można też dodać pytania dotyczące przynależności narodowościowej. Niech każdy uczeń przeprowadzi ankietę na 5 osobach. Następnie podliczcie odpowiedzi na poszczególne pytania i wyciągnijcie odpowiednie wnioski.
Polecenie 9. 2
Indywidualna:
Korzystając z programu liczącego (np. MS Excel czy OpenOffice Calc), oblicz brakujące wartości w tabeli poniżej.
Za pomocą odpowiednio dobranych wykresów, diagramów, schematów lub innych rysunków przedstaw graficznie dane dotyczące migracji w twoim województwie. Uwzględnij główne kierunki migracji. Dodaj też opis wyjaśniający przyczyny i skutki tych migracji.
Ludność | Migracje krajowe | Migracje zagraniczne | Migracje ogółem | ||||||||||
imigranci | emigranci | saldo | imigranci | emigranci | saldo | imigranci | emigranci | saldo | |||||
[liczba] | [‰] | [liczba] | [‰] | [liczba] | [‰] | ||||||||
POLSKA | 38, 536 | 395 278 | 395 278 | .......... | .......... | 14 583 | 21 200 | -6 617 | -0, 17 | 409 861 | 416 478 | -6 617 | -0, 17 |
Dolnośląskie | 2, 916 | 33 835 | 32 100 | .......... | .......... | 1 589 | 2 384 | .......... | .......... | .......... | .......... | .......... | .......... |
Kujawsko‑Pomorskie | 2, 097 | 21 687 | 23 215 | .......... | .......... | 478 | 956 | .......... | .......... | .......... | .......... | .......... | .......... |
Lubelskie | 2, 169 | 18 984 | 24 002 | .......... | .......... | 351 | 505 | .......... | .......... | .......... | .......... | .......... | .......... |
Lubuskie | 1, 023 | 12 448 | 12 889 | .......... | .......... | 547 | 728 | .......... | .......... | .......... | .......... | .......... | .......... |
Łódzkie | 2, 529 | 21 415 | 23 058 | .......... | .......... | 473 | 658 | .......... | .......... | .......... | .......... | .......... | .......... |
Małopolskie | 3, 350 | 30 029 | 26 675 | .......... | .......... | 1 831 | 1 608 | .......... | .......... | .......... | .......... | .......... | .......... |
Mazowieckie | 5, 294 | 64 656 | 51 854 | .......... | .......... | 1 371 | 886 | .......... | .......... | .......... | .......... | .......... | .......... |
Opolskie | 1, 012 | 9 969 | 10 406 | .......... | .......... | 561 | 2 297 | .......... | .......... | .......... | .......... | .......... | .......... |
Podkarpackie | 2, 129 | 17 216 | 19 163 | .......... | .......... | 940 | 940 | .......... | .......... | .......... | .......... | .......... | .......... |
Podlaskie | 1, 200 | 11 309 | 13 054 | .......... | .......... | 467 | 530 | .......... | .......... | .......... | .......... | .......... | .......... |
Pomorskie | 2, 287 | 27 255 | 24 818 | .......... | .......... | 1 288 | 1 774 | .......... | .......... | .......... | .......... | .......... | .......... |
Śląskie | 4, 621 | 42 049 | 45 347 | .......... | .......... | 2 068 | 4 672 | .......... | .......... | .......... | .......... | .......... | .......... |
Świętokrzyskie | 1, 276 | 9 981 | 12 161 | .......... | .......... | 354 | 302 | .......... | .......... | .......... | .......... | .......... | .......... |
Warmińsko‑Mazurskie | 1, 452 | 15 124 | 17 537 | .......... | .......... | 707 | 881 | .......... | .......... | .......... | .......... | .......... | .......... |
Wielkopolskie | 3, 459 | 40 144 | 38 783 | .......... | .......... | 711 | 1 438 | .......... | .......... | .......... | .......... | .......... | .......... |
Zachodniopomorskie | 1, 722 | 19 177 | 20 216 | .......... | .......... | 847 | 641 | .......... | .......... | .......... | .......... | .......... | .......... |
akcja „Wisła”
wojskowa operacja pacyfikacyjna przeciwko Ukraińskiej Powstańczej Armii i Organizacji Ukraińskich Nacjonalistów w latach 1947–1950; jednocześnie akcja przesiedleńcza z terenów południowo‑wschodniej Polski, głównie na tzw. Ziemie Odzyskane, która objęła m. Ukraińców, Łemków, Bojków, Dolinian, a także mieszane rodziny polsko‑ukraińskie
deportacja
przymusowe odesłanie ludności niepożądanej poza granice kraju
ekstensywny rozwój gospodarczy
powolny i jedynie ilościowy wzrost produkcji, brak zmian jakościowych, np. unowocześnienia produktu i procesu wytwarzania, zwiększenia wydajności, obniżenia kosztów produkcji
komunizm
utopijna ideologia polityczno‑społeczno‑gospodarcza nastawiona na tworzenie społeczeństw, w których panowałyby wspólna własność środków produkcji i brak różnic klasowych
mniejszość narodowa
grupa ludzi o narodowości innej niż narodowość główna w danym kraju
Polonia
polska mniejszość narodowa poza granicami kraju
reemigracja
powrót do pierwotnego miejsca pobytu
repatriacja
powrót do ojczyzny po dłuższym przymusowym pobycie za granicą
Ćwiczenie 1
Połącz podane przykłady migracji z ich rodzajami.
migracja swobodna długookresowa, migracja wymuszona długookresowa, migracja swobodna krótkookresowa, migracja wymuszona krótkookresowa
wyjazd do pracy w Australii | wyjazd ze względu na dożywotni zakaz pobytu w danym kraju | wyjazd na staż do Wielkiej Brytanii | ekstradycja w celu odbycia półrocznej kary więzienia |
Źródło: Robert Wers, licencja: CC BY 3.
Ćwiczenie 2
Wskaż kierunek migracji wewnętrznych, który dominował w Polsce po II wojnie światowej.
- ze wsi do miasta z miasta do miastaz miasta na wieśze wsi do wsi
Źródło: Robert Wers, licencja: CC BY 3.
Ćwiczenie 3
Wskaż kierunek migracji wewnętrznych, który przeważa w Polsce obecnie.
z dużych miast na pobliskie tereny wiejskiez dużych miast do małych miastz małych miast na tereny wiejskieze wsi do małych miastŹródło: Robert Wers, licencja: CC BY 3.
Ćwiczenie 4
Wskaż kraje, do których Polacy emigrują z przyczyn ekonomicznych.
HolandiaIrlandiaNiemcyNorwegiaWielka BrytaniaBiałoruśRosjaUkrainaŹródło: Robert Wers, licencja: CC BY 3.
Ćwiczenie 5
Źródło: Robert Wers, licencja: CC BY 3.
Ćwiczenie 6
Przypisz wymienione skutki migracji zagranicznych do odpowiednich kategorii krajów.
zmniejszenie liczby ludności, powstawanie mniejszości narodowych, wzrost konkurencji na rynku pracy, zwiększenie liczby ludności, odpływ ludzi młodych, konflikty na tle narodowościowym, brak rąk do pracy, starzenie się społeczeństwaŹródło: Robert Wers, licencja: CC BY 3.
Ćwiczenie 7
Wskaż zdania prawdziwe i fałszywe.
Źródło: Robert Wers, licencja: CC BY 3.
Na podstawie danych z tabeli wskaż lata, w których mieliśmy w Polsce dodatnie saldo migracji zagranicznych.
ROK | Liczba IMIGRANTÓW | Liczba EMIGRANTÓW |
1951 | 3, 4 | 7, 8 |
1952 | 3, 7 | 1, 6 |
1953 | 2, 0 | 2, 8 |
1954 | 2, 8 | 3, 8 |
1955 | 4, 7 | 1, 9 |
Ćwiczenie 8. 1
Źródło: Robert Wers, licencja: CC BY 3.